Magda Van Holsbeeck
Keramiek
Wat is keramiek?
Het spel van vuur en aarde.
Het werken met klei was een van
de eerste technieken die de mens
al 20.000 jaar geleden leerde.
Klei ontstaat door erosie: regen, wind, zon en water doen rotsen breken in stenen, keien, kiezeltjes, om tenslotte de heel kleine deeltjes te worden waaruit klei bestaat.
Zachte, plooibare klei wordt in de pottenbakkersoven hard, blijvend, onvervormbaar materiaal.
Het roest niet, het vergaat niet...
Is bestemd voor de eeuwigheid, maar evengoed broos en breekbaar.
Ik geniet ervan om klei te kneden, ermee te creëren,.
Een idee, een fantasie wordt steen.
En daardoor zicht- en voelbaar.
Hoe ga ik te werk?
Eerst en vooral is het belangrijk welke soort klei je kiest.
Hierbij zijn er verschillende keuzes te maken:
- de kleur
Ikzelf verkies een klei die na de eerste bak (ruwbak) wit is.
Perfecte uitgangskleur voor het verder afwerken
- de structuur
Pottendraaiers werken met zuivere, fijne klei terwijl figuratieve keramisten gebruik maken van klei waar kleine stukjes reeds gebakken klei in verwerkt zijn (chamotte) die het geboetseerde werk beschermen tijdens het droog – en bakproces.
Kneden van de klei
Het kneden van de klei is noodzakelijk om te luchtbellen uit de klei te verwijderen. Gebeurt dit niet, dan ontploft het werk tijdens het bakken
Creëren
Met de klei wordt een beeld gemaakt
Drogen
Het werk moet nu een tijd drogen om zeker te zijn dat de klei geen water meer bevat.
Dit zou bij bakken in de oven immers gaan koken en ook dan ontploft het werk.
Eerste bak
Als het beeld voldoende droog is kan het voor de eerste keer gebakken worden
Het bakken gebeurt in een elektrische oven.
Afhankelijk van hoe ik mijn werk nadien wil glazuren (zie punt 6 ) stel ik de baktemperatuur in
Tussen 900 en 1.100° C bekom ik aardewerk
Tussen 1.100 en 1300 ° C steengoed
De temperatuur in de oven wordt langzaam opgestookt tot eindtemperatuur bereikt wordt , nadien moet de oven nog een paar uur afkoelen voor openen.
Hoe ga ik te werk?
Raku is een manier om ruwgebakken beelden te glazuren. Ik vind dit de leukste manier omdat het resultaat altijd verrassend is. Hieronder zie je de verschillende stappen van het Raku-proces
Op het ruw gebakken werk wordt raku-glazuur aangebracht
Sommige delen worden niet geglazuurd
Na het glazuren vul ik de oven en zorg er voor dat de werken elkaar niet raken.
Door de enorme warmte vliegt het brandbaar materiaal in de rookton onmiddellijk in brand.
Na het openen van de oven, krijgen de werken een enorme temperatuurschok. Dit met de bedoeling het glazuur te doen barsten. De beeldjes worden in een rookton gelegd.
Eens de oven gevuld, stoken we die op tot smelttemperatuur van de glazuren (1.000° - 1.050°C)
Ondertussen zijn we bij dé essentie van het raku bakken aangekomen: We laten het materiaal eventjes doorbranden en plaatsen dan het deksel op de ton.
De rook die gevangen geraakt in de ton, kruipt in de niet-geglazuurde delen en de barsten in de glazuur.
Na een tijdje halen we de zwart gebrande beeldjes uit de ton om hen een welverdiend badje te geven.
Uiteraard ontstaat er hierdoor wel wat stoom! Eens afgekoeld, schrobben we de beeldjes proper.
En krijgen we ons eindresultaat dat iedere keer weer anders is.
Wil je meer voorbeelden zien?
Bekijk ze hier.